اگر قرار بر مقایسه بین انواع دیکتاتوری‌ها باشد شاید بتوان دیکتاتوری دینی را بدترین نوع دیکتاتوری خواند چراکه افراد علاوه بر مخالفت‌های سیاسی، تنها به دلیل اینکه به دین رسمی حکومت اعتقاد ندارند با خطر اعدام مواجه خواهند شد. یکی از افرادی که در دیکتاتوری دینی جمهوری اسلامی به چنین سرنوشتی دچار شده «سهیل عربی» است. در ادامه این مطلب نگاهی خواهیم داشت به زندگی این زندانی عقیدتی سیاسی تحت حکومت خودکامه جمهوری اسلامی.
سهل عربی کیست؟
سهیل عربی وبلاگ نویس، دانشجوی هنر و معماری و زندانی عقیدتی سیاسی متولد سی‌ام مرداد ماه ۱۳۶۴ در تهران است که دلیل توهین به مقدسات اسلام در زندان اوین زندانی شده است. وی متاهل و دارای یک فرزند دختر است.
بازداشت و محکومیت به اعدام
شانزدهم آبان ۱۳۹۲ سهیل عربی و همسرش نسرین نعیمی توسط نیروهای قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران بازداشت شد. در حالی که خود آقای عربی به دلیل مطالبی که در فیسبوک منتشر می‌کرد بازداشت شد اما هیچ توضیحی برای بازداشت همسر وی از سوی نیروهای سپاه پاسداران ارائه نشد. چند ساعت بعد از بازداشت، همسر سهیل عربی آزاد شد اما خود او به مدت دو ماه در بازداشتگاه انفرادی سپاه پاسداران زندانی و سپس به بند ۳۵۰ زندان اوین منتقل شد. بعد از نزدیک به یک سال تحمل زندان آن هم بدون هیچگونه محاکمه‌ای، در شهریورها ۹۳ دادگاه او تشکیل شد و در این دادگاه به ریاست سیامک مدیرخراسانی در شعبه ۷۶ دادگاه کیفری تهران به اتهام سب النبی (توهین به پیامبر اسلام) به اعدام محکوم شد.
اما علاوه بر اتهام سب النبی، بعد از ارجاع پرونده سهیل عربی به دیوان عالی قضایی، اتهام افساد فی الأرض نیز به به اتهامات وی افزوده و حکم اعدامش تایید شد. وکیل سهیل عربی در این باره اینگونه توضیح داده بود:
«دادگاه حسب همین کیفرخواست تشکیل جلسه داد و تصمیمش بر این بود که موکل ما را محکوم به حکم اعدام بکند. ما نسبت به این رای اعتراض کردیم و پرونده بعد از تجدیدنظرخواهی ما ارسال شد به دیوان عالی کشور و ارجاع شد به شعبه ۴۱. شعبه ۴۱ رای را ابرام کرد منتهای مراتب صرفنظر از اینکه اتهام ساب النبی را تایید کرد به واسطه این استدلال که حوزه عملکرد موکل ما گسترده بوده، ایشان را مفسد فی الارض هم خواند و اتهام "افساد فی الارض" را هم به رای اضافه کرد.»
علاوه بر این، سهیل عربی به دلیل توهین به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، و همچنین تبیلغ علیه نظام، به ۳ سال زندان محکوم شد.
بیانیه کانون نویسندگان ایران برای لغو کم اعدام
کانون نویسندگان ایران بیستم آذر ماه ۱۳۹۳ طی بیانیه‌ای خواستار لغو حکم اعدام و آزادی سهیل عربی شد. در این بیانیه عنوان شد که صدور چنین احکامی رویکردی جز «هراس و خودسانسوری میان مردم» نخواهد داشت.
لغو حکم اعدام
تیر ماه ۱۳۹۴ خبر لغو حکم اعدام سهیل عربی منتشر شد. بر این اساس، حکم اعدام آقای عربی در شعبه ۳۴ دیوان عال کشور لغو گردیده و قرار شد که وی مجدد محاکمه شود. وبسایت کلمه، نزدیک به میرحسین موسوی، روز شنبه ۶ تیر، خبر داده بود که شعبه ۳۴ دیوان عالی کشور محکومیت سهیل عربی به مجازات اعدام به اتهام «سب‌النبی» (توهین به پیامبر) را «فاقد وجاهت قانونی» تشخیص داده و بر این اساس اعاده دادرسی را در این پرونده «تجویز کرده‌است.»
محکومیت به ۷.۵ سال زندان
براسا گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، سهیل عربی در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ دوباره محاکمه و به ۷ سال و نیم زندان با احتساب دو سال برای اثبات پشیمانی و تغییر در رفتار برای نجات از مجازات اعدام محکوم شد.
در این گزارش گزارشگران بدون مرز آمده است که آقای عربی باید در مدت این دو سال، ۱۳ کتاب در حوزه دین‌شناسی، مذهب‌شناسی و رفع شبهات دینی بخواند. او سپس باید از هر کتاب ۵ تا ۱۰ صفحه خلاصه و هر سه ماه یک گزارش از تحقیقات خود به دادگاه ارائه کند.
اعتصاب غذا و بردن جایزه آزادی اطلاع رسانی گزارشگران بدون مرز
شانزدهم آبان ۱۳۹۶، زمانی که سهیل عربی در زندان به سر می‌برد و دست به اعتصاب غذا زده بود، سازمان گزارشگران بدون مرز جایزه آزادی اطلاع رسانی سال ۲۰۱۷ را به او اهدا کرد.
بازداشت و محکومیت مادر سهیل عربی
۳۱ تیر ۱۳۹۸ فرنگیس مظلوم، مادر سهیل عربی، با هجوم ۸ مامور به خانه خواهرش بازداشت شده و به مکان نامعلومی منتقل گردید. چند هفته قبل از بازداشت، خانوم مظلوم طی پیامی اعلام کرده بود که چند بار فرزندش را از زندان رجایی شهر به قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران منتقل کرده‌اند و بینی‌اش را شکسته‌اند.
فرنگیس مظلوم بعد از حدود ۳ ماه بازداشت موقت که دو هفته آن در انفرادی بود به قید وثیقه و تا زمان برگزاری دادگاه از زندان آزاد شد. با برگزاری دادگاه، شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران، مادر سهیل عربی را به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم از طریق ارتباط‌گیری با سازمان مجاهدین خلق» به یک سال حبس تعزیری و به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام و به نفع گروه‌های معاند نظام» به ۶ ماه حبس و مجموعا به ۱۸ ماه زندان محکوم کرد. این حکم توسط دادگاه تجدید نظر نیز تایید و ۲۸ مهر ماه ۱۴۰۰ فرنگیس مظلوم برای گذراندن دوره حبس خود به زندان اوین احضار شد.
انتقال سهیل عربی به مکانی نامعلوم
به نقل از رادیو فردا و بر اساس گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، آقای عربی در پی انتشار فایل صوتی و افشای شرایط ناگوار زندانیان در زندان تهران بزرگ (فشافویه)، روز جمعه ۲۸ شهریور ۱۳۹۹«به بهانه انتقال به بهداری از بند خارج و به مکانی نامعلوم منتقل شده بود.
محکومیت مجدد سهیل عربی
مرداد ماه ۱۴۰۰، زمانی که آقای عربی در حال سپیری کردن دوره محکومیت خود بوده است در پرونده دیگری به دو سال حبس تعزیری و پرداخت ۵ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شد. بنابر گزارش رادیو فردا، مصطفی دانشجو، وکیل آقای عربی ۲۶ تیر همین سال در توئیتی گفته بود که پرونده اخیر آقای عربی بابت اتهامات «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «نشر اکاذیب در فضای مجازی به دلیل انتشار بیانیه و فایل صوتی از زندان تهران بزرگ» تشکیل شده است.
شروع دوران تبعید در برازجان
خسرو دانشجو، وکیل سهیل عربی، روز سه‌شنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۰ از پایان دوره حبس او اعزام وی به شهرستان برازجان برای گذراندن دوره تبعید خبر داد. وی در این باره نوشت:
«با محاسبه دقیق ایام بازداشت و نامه اجرای احکام دادسرای امنیت، پایان محکومیت حبس موکلم سهیل عربی اعلام و وی ظهر امروز برای تحمل دو سال اقامت اجباری به شهرستان برازجان اعزام شد».
آقای دانشجو در ادامه با اشاره به اینکه مدت زمان نگهداری سهیل عربی در زندان بیشتر از حکم او بوده است، نوشت که «به دستور قاضی اجرا، این مدت زمان اضافه در زندان از دوران تبعید او کسر خواهد شد».
به گفته فعالان سیاسی، آقای عربی ۲۵۸ روز بیشتر از حکم هفت سال‌ونیم زندان خود در حبس گذرانده است.
تایید حکم پرونده جدید در دادگاه تجدید نظر
در حالی که آقای عربی در حال گذراندن دوره تبعید خود در برازجان است، دادگاه تجدید نظر حکم دو سال حبس تعزیری، ۵ میلیون تومان جزای نقدی، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و دو سال الزام حضور فصلی در دفتر نظارت و پیگیری ضابطین قوه قضاییه را به دلیل اتهامات «تبلیغ علیه نظام، توهین به رهبری و اخلال در نظم زندان» تایید کرد.
